Vreewijk in Rotterdam: tuindorp van 100 jaar met 270 monumenten

30 April 2023, 10:00 uur
Rotterdam & Regio

Velen van ons denken de stad te kennen, maar wat weet u eigenlijk van andere wijken? Tijd voor een verkenning, met deze keer: Vreewijk in Rotterdam Zuid. Een wijk die is opgezet als dorp, met een centraal plein, veel groen en bewoners die zich inzetten voor elkaar.

Vreewijk bestaat ongeveer 100 jaar. Rond 1919 werden de eerste huizen opgeleverd. Het moest een ‘tuindorp’ worden: een plek met veel groen en met kenmerken van een dorp, zoals veel sociale samenhang en betaalbare woningen met een tuin. Anno 2023 hebben ruim 270 panden de monumentenstatus.  

Thuis voelen 
Inmiddels is de wijk behoorlijk uitgebreid, wat het moeilijker maakt de onderlinge verbondenheid in stand te houden. ‘Dat is ook meteen de grootste uitdaging voor de wijkraad’, zegt Pieter Boshuizen, voorzitter van die wijkraad. ‘We willen zorgen dat iedereen zich thuis voelt, ook in de nieuwe buurten. En dat het overal groen is en veilig.'

Betrokken bewoners 
Wat Vreewijk typeert volgens hem: ‘Bewoners die zich met hart en ziel inzetten voor de wijk. Die allemaal creatieve ideeën hebben en samen ermee aan de slag gaan.  De leeszaal, bokslessen, tuinen opknappen, activiteiten voor jongeren… er zijn tientallen organisaties van bewoners die Vreewijk leuker willen maken en onderling verbonden willen zijn.’   

‘Alles is dichtbij’ 
De geluiden op straat bevestigen dit beeld. Sommigen plaatsen een kritische kanttekening over drugs, vuil en veiligheid -  direct gerelativeerd door ‘Maar ja, dat heb je overal’. Maar de meeste mensen zijn uitgesproken positief: ‘Lekkere woningen hier, lekker groen, leuke tuintjes.’ ‘Fijne mensen, gezellig’, ‘Ja, ik voel me hier thuis’ en ‘Alles is hier dichtbij en toch is het lekker rustig’.  

Fabeltjeskrant 
Vreewijk heeft ook wat bekende tv-persoonlijkheden voortgebracht. Meneer de Uil, Bor de Wolf, juffrouw Ooievaar…eigenlijk komen ze allemaal uit deze wijk. Want de bedenker van de Fabeltjeskrant, Leen Valkenier, groeide op in Vreewijk en baseerde zijn karakters op buurtgenoten. Aan de Langegeer staat een plaquette om hem te gedenken. Ook tv-presentator en cabaretier Jos Brink groeide hier op na de Tweede Wereldoorlog. Een borstbeeld van hem staat aan de Groenezoom.

Museumwoning 
Een van de parels van de wijk is de museumwoning aan de Lede. Daarin kun je zien hoe de bewoners hier een eeuw geleden leefden. ‘Deze woning is gebouwd in 1918’, vertelt Rob, een van de vrijwilligers die het museum runnen. ‘Van 1928 tot 2008 woonde hier meneer Arends. Toen hij overleed was het huis nog in originele staat, dat wil zeggen zonder badkamer, zonder centrale verwarming en met maar één kraan in het huis, waar alleen koud water uitkwam. Mensen warmden toen water op het vuur, deden dat in een teil en daarmee wasten ze zich.’ Het museum is elke woensdag en de eerste zaterdag van de maand open.  

Andere parels 
Iets verderop liggen wat andere parels. De Leeszaal, waar je boeken kunt ruilen en die helemaal door vrijwilligers wordt gerund. Het Witte Paard, een monumentaal pand waar je kunt eten en drinken en van cultuur kunt genieten, en waar mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een kans krijgen. En het oude Zuiderziekenhuis, dat getransformeerd wordt tot woningen en waar het Zuidergymnasium gehuisvest is in het voormalige Poortgebouw.  

 


Door: Gemeente Rotterdam